Nominowani do XXI OKP im. Jacka Bierezina

Protokół z Posiedzenia Komisji Kwalifikacyjnej

XXI Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego im. Jacka Bierezina

(IX Festiwal Puls Literatury)

Komisja kwalifikacyjna XXI Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego im. Jacka Bierezina w składzie:

Lucyna Skompska (przewodnicząca),

Rafał Gawin,

Robert Rutkowski

i Andrzej Strąk (członkowie),

po przeczytaniu 64 prac konkursowych na posiedzeniu w dniu 27 listopada 2015 roku postanowiła nominować do Nagrody Głównej następujące tomy (kolejność przypadkowa):

6. ROGERS MYSLI DUCHY, godło „szwedzka prostata”;

14. Między innymi, godło „Vesper”;

15. czytanie. Pisma, godło „Pierwszy rok życia dziecka”;

23. ULTIMATUM, godło „Samiec Alfa – Wersja Beta”;

39. Swing, baby, swing! Czyli gry zespołowe w plikach bez instrukcji, godło „Ski Ba Bop”;

58. PAMIĘĆ ZEWNĘTRZNA, godło „żuk_w_pudełku”;

61. Weno wej!, godło „Antoni Podrażko”;

62. PIĘSZCZOTY, godło „cukiereczek15”.

Rok Rafała Wojaczka w Instytucie Mikołowskim c.d.

ROK RAFAŁA WOJACZKA

3-4 grudzień 2015

NA URODZINY RAFAŁA WOJACZKA

SPOTKANIE W 70. ROCZNICĘ URODZIN POETY

 3. 12, godz. 18:00

Koncert Dariusza Wasilewskiego pt. Ballady bezbożne. Wiersze Rafała Wojaczka

Promocja książki krytyczno-literackiej

Konrada Wojtyły

 Anty antychryst. Rafał Wojaczek jako poeta religijny

(wyd. Instytut Mikołowski)

***

4. 12, godz. 18:00

XXIV TURNIEJ JEDNEGO WIERSZA

im. Rafała Wojaczka

Poeci Śląscy czytają wiersze Rafała Wojaczka

udział wezmą:

Wojciech Brzoska, Marek K. E Baczewski, Marcin Bies, Arkadiusz Kremza, Paweł Lekszycki, Bartłomiej Majzel, Maciej Melecki, Genowefa Jakubowska- Fijałkowska, Marta Podgórnik, Bogdan Prejs, Paweł Sarna, Krzysztof Siwczyk, Jerzy Suchanek

Imprezy towarzyszące:

 Wystawa:

 Tomasz Grzyb Dom Rafała Wojaczka

(praca architektoniczna przedstawiająca fikcyjny dom poety,

wpisany w urbanistykę Mikołowa).

(Na wszystkie imprezy wstęp bezpłatny)

Instytut Mikołowski

ul. Jana Pawła II 8/ 5

Mikołów

www.instytutmikolowski.pl

---

Zrealizowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP.

IX Festiwal Puls Literatury w Łodzi (szczegółowy program)

IX Festiwal Puls Literatury w Łodzi (szczegółowy program)*

1 grudnia – wtorek – Warszawa
 
18:00 Puls Literatury w Domu Literatury w Warszawie
– Spotkanie poświęcone Zdzisławowi Jaskule (1951-2015);
– Ogólnopolski Konkurs Poetycki im. Jacka Bierezina: Spotkanie z Urszulą Kulbacką i Michałem Pranke. Prowadzenie – Marcin Orliński;
– Koncert Jakuba Pawlaka.

3 grudnia – czwartek – Dom Literatury w Łodzi (Roosevelta 17)

17:00 Wernisaż wystawy Literackie i muzyczne inspiracje w fotografii.
18:00 Archipelag Łódzkiej Literatury – spotkania z łódzkimi pisarzami, wolna scena prezentacji poetyckich, promocja książki poetyckiej Kacpra Bartczaka Wiersze organiczne, koncert Agnellusa oraz panel dyskusyjny Łódzka fala z udziałem Aliny Świeściak, Tomasza Cieślaka i Pawła Kaczmarskiego.  Prowadzenie – Przemysław Owczarek i Rafał Gawin.

4 grudnia – piątek – Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka (Duża Sala – Więckowskiego 15)

19:00 Inauguracja Festiwalu: Ziemia Obiecana – premiera spektaklu – wstęp na zaproszenia

5 grudnia – sobota  – Dom Literatury w Łodzi (Roosevelta 17)

impreza zamknięta – Warsztaty translatorskie (anglo- i niemieckojęzyczne)
17:00 Spotkanie z Manuelą Gretkowską, autorką książki Miłość klasy średniej. Prowadzenie – Agnieszka Cytacka.
18:15 Nagroda Literacka im. Wisławy Szymborskiej: spotkanie z laureatami Romanem Honetem, Jackiem Podsiadło i nominowanymi – Maciejem Robertem, Jakobe Mansztajnem. Prowadzenie – Robert Rutkowski.
19:30 Wernisaż wystawy malarstwa Grzegorza Wróblewskiego.
20:00 Spotkanie z Grzegorzem Wróblewskim i Krzysztofem Jaworskim. Prowadzenie – Maja Staśko.
21:00 Koncert zespołu Destylator.
22:00 Władysław Stanisław Reymont (1867-1925). Wszyscy czytamy Ziemię obiecaną.

6 grudnia  – niedziela – Dom Literatury w Łodzi (Roosevelta 17)

impreza zamknięta – Warsztaty translatorskie (anglo- i niemieckojęzyczne) – Dom Literatury w Łodzi (Roosevelta 17)
15:30 Rozstrzygnięcie konkursów translatorskich.
16:00 Spotkanie z poetami z Ukrainy: Oksana Gadżij i Arsenij Tarasow. Prowadzenie – Aneta Kamińska.
17:00 Spotkanie z Ingą Iwasiów, autorką powieści Pięćdziesiątka. Prowadzenie
– Anna Groblińska.
18:30 Finał konkursu dramaturgicznego.
19:00 Namiestnik – performatywne czytanie sztuki Grzegorza Wróblewskiego.

7 grudnia – poniedziałek  – Dom Literatury w Łodzi (Roosevelta 17)

17:00 Spotkanie z Jerzym Jarniewiczem, autorem książki Woda na Marsie. Prowadzenie – Rafał Gawin.
18:00 Spotkanie z Jackiem Dehnelem i Piotrem Tarczyńskim, autorami książki Tajemnica domu Helclów. Prowadzenie – Ewa Tyszko.
19:00 Spotkanie ze Stanisławem Strasburgerem, autorem książki Opętanie. Liban.
20:00 Spotkanie z Michałem Witkowskim, autorem książki Fynf und cfancyś. Prowadzenie – Maciej Robert.
21:00 Lubiewo – spektakl Teatru Nowego w Krakowie.

8 grudnia – wtorek – Dom Literatury w Łodzi (Roosevelta 17)

17:00 Spotkanie z Adamem Wajrakiem, autorem książki Wilki. Prowadzenie – Przemysław Owczarek.
18:00 Spotkanie z Ziemowitem Szczerkiem, autorem książki Tatuaż z tryzubem. Prowadzenie – Łukasz Saturczak.
19:00 Tadeusz Kantor (1915-1990). Spotkanie z udziałem Dominiki Łarionow,
Anny Saciuk-Gąsowskiej i Justyny Michalik .
20:15 Rafał Wojaczek (1945-1971). Spotkanie z udziałem Macieja Meleckiego, Krzysztofa Siwczyka, Konrada Wojtyły.
21:00 Fonetyka – koncert.

9 grudnia – środa – Dom Literatury w Łodzi (Roosevelta 17)

16:45 Spotkanie pisarzem z Kalinem Terzijskim (Bułgaria). Prowadzenie – Krum Krumov
17:45 Poznańska Nagroda Literacka: Spotkanie ze Zbigniewem Kruszyńskim. Prowadzenie – Ewa Tyszko.
18:45 Spotkanie z Piotrem Siemionem, autorem książki Dziennik roku Węża. Prowadzenie – Piotr Grobliński.
19:45 Spotkanie z Pawłem Marcinkiewiczem, autorem książki Majtki w górę, majtki w dół. Prowadzenie –  Rafał Gawin.
20:15 Ashbery. Spotkanie z udziałem Macieja Meleckiego, Krzysztofa Siwczyka, Pawła Marcinkiewicza i Kacpra Bartczaka.
21:00 Świetliki – koncert.

10 grudnia – czwartek – Dom Literatury w Łodzi (Roosevelta 17)  

17:00 Spotkanie z Marcinem Świetlickim, autorem książki Delta Dietla. Prowadzenie – Irek Grin.
18:00 Spotkanie z ks. Adamem Bonieckim, autorem książki Abonent chwilowo nieosiągalny i Markiem Zającem, autorem książki Felietony diabelskie.
19:00 Spotkanie z Jerzym Sosnowskim, autorem książki Co Bóg zrobił szympansom?. Prowadzenie –   Przemysław Owczarek.
20:00 Spotkanie z Piotrem Sommerem, autorem książki Smak detalu i inne ogólniki. Prowadzenie – Tomasz Cieślak.
21:00 Dagadana – koncert.

11 grudnia – piątek – Dom Literatury w Łodzi (Roosevelta 17)

16:30 „Tygiel Kultury” – spotkanie promocyjne.
17:00 Spotkanie z Jakubem Kornhauserem, autorem książki Drożdżownia. Prowadzenie – Rafał Gawin i Przemysław Owczarek.
18:00 Spotkanie z Andrzejem Bartem, autorem książki Sztuki i sztuczki. Prowadzenie – Kajus Augustyniak.
19:00 Spotkanie z Michalem Ajvazem (Czechy). Prowadzenie – Leszek Engelking.
20:00 Finał X Ogólnopolskiego Konkursu na Prozę Poetycką im W. Sułkowskiego.
20:30 Prezentacja publikacji związanej z X OKP im. Witolda Sułkowskiego.
21:00 Animatura/Litanimacja #6 – Finał cyklu – spotkanie z Jerzym Armatą.
Prowadzenie – Piotr Kardas.

12 grudnia – sobota – Dom Literatury w Łodzi (Roosevelta 17)

15:00 Spotkanie z Marcinem Zegadło, autorem książki Hermann Brunner i jego rzeźnia i Edwardem Pasewiczem, autorem książki Och, Mitochondria. Prowadzenie – Rafał Gawin.
16:00 Dyrygując kakofonią: między angielskim a polskim: Ben Borek, Sophie Collins, Oli Hazzard, Agnes Lehoczky, Wojciech Bonowicz, Małgorzata Lebda, Elżbieta Wójcik-Leese.
17:00 Seryjni Poeci: Wojciech Brzoska, Adam Kaczanowski, Bartłomiej Majzel, Marcin Orliński. Prowadzenie – Przemysław Owczarek.
18:00 Nagroda Literacka Gdynia: Michał Cichy, autor książki Zawsze jest dzisiaj. Prowadzenie – Justyna Sobolewska.
19:00 Prezentacja finalistów XXI OKP im. Jacka Bierezina.
19:45 Rozstrzygnięcie konkursu krytycznoliterackiego.
20:00 Turniej Jednego Wiersza „O czekan Jacka Bierezina”.
21:00 Brzoska/Gawroński – koncert.
22:00 Spotkanie z laureatem XX edycji  OKP im. Jacka Bierezina – Piotrem Przybyłą i Michałem Pranke  Prowadzenie – Maria Magdalena Beszterda.
23:00  Rozstrzygnięcie XXI OKP im. Jacka Bierezina.

13 grudnia – niedziela – Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka

16:00 Puls Literatury i Mała Literacka: Spotkanie z laureatką Nagrody Literackiej im. Juliana Tuwima 2014, Hanną Krall z udziałem Mariusza Szczygła i Wojciecha Tochmana (foyer Dużej Sali – Zachodnia 93).
18:00 Gala Nagrody Literackiej im. Juliana Tuwima 2015 Prowadzenie – Bronisław Maj. Występ Karoliny Cichej z zespołem (Duża Sala – Więckowskiego 15) – wstęp na zaproszenia.

 Dom Literatury w Łodzi 

mail: kontakt@dom-literatury.pl
tel: 0426366838
fax 0426360619

Roosevelta 17
Łódź 90-056

*Poszczególne punkty programu mogą ulec niewielkim zmianom

Spotkanie z Klemenem Piskiem w IM

Instytut Mikołowski zaprasza na spotkanie autorskie z Klemenem PISKIEM (Słowenia) związane z promocją wyboru jego wierszy Za krzakiem majaczącego ślimaka (Instytut Mikołowski, 2015). Prowadzenie: Marlena Gruda (tłumaczka tomu). 

27. 11. 2015 godz. 18.00

KLEMEN PISK - urodził się w 1973 roku w Kranju (Słowenia). Poeta, pisarz, krytyk literacki, tłumacz, muzyk. Wydał trzy tomy poezji Labas vakaras (1998), Visoko in nagubano prapočelo (Wysokie i pomarszczone praczoło, 2000) oraz Mojster v spovednici (Mistrz w konfesjonale, 2002). Wybrane wiersze zostały przetłumaczone na język polski (Tych kilka słów, 2005, z załączonym CD z piosenkami autora) i słowacki (Pustovník a vlk, 2009). Jest autorem opowiadań Pihalec (Dmuchacz, 2007), słuchowisk radiowych Lahko noč, Matija Čop (Dobranoc, Matija Čop), tekstu krytycznoliterackiego Stihi pod nadzorom (Wiersze pod nadzorem, 2004). Tłumaczy literaturę polską i litewską, m.in. dramaty i wiersze Jana Pawła II., poezję m.in.: Tomasa Venclovy, Krzysztofa Siwczyka, Macieja Meleckiego, powieści Jerzego Pilcha, Tomka Tryzny, Sigitasa Parulskisa, Kazysa Boruty, Laury Sinitiji Černiauskaitė, Vytautė Žilinskaitė i innych. Jako wokalista, gitarzysta i autor większości piosenek zespołu Žabjak Trio, wydał płyty Doktor piska počasni sving (Doktor gra powolny swing, 2001) oraz Aristokrat (Arystokrata, 2004).

Poeta Piska jest niczym tytułowa pół - mitologiczna postać ślimaka olbrzyma, który w swojej ukrytej (za krzakiem) bezpłciowości skrywa nową realność, oblepia nas śluzem swojej twórczości, wprowadza w nową rzeczywistość, nową perspektywę niemego, wypełzłego wysłowienia. Forma jest obezwładniająca i zniewalająca tylko pozornie. Dach ślimaczej muszli daje wolność słowa i interpretacji, z jednej strony jest schronieniem i ucieczką, z drugiej schizoidalnym brakiem przywiązania do miejsca i kultury. Zbiór wierszy, będąc wyrazem poetyckiej spontaniczności i emocjonalności, twórczości w pełni naturalnej, instynktownej i refleksyjnej, demaskuje poetę, jest iluzją tajemnicy niewykreowanej osobowości. Majaczący ślimak wyraża złudzenie ukrycia się poety między słowami, jego wrażliwość i zmysłowość negliżuje się niczym kompozycja zmysłów na pięciolinii dnia codziennego, wirtuozeria w subdominancie myśli, zlewającej się z materią słowa i znaczenia, dźwięku i milczenia.

Marlena Gruda (fragment posłowia)

Układam

Układam niezliczone melodie pod batutę

wybuchów atonalnych, składam drewniane nuty w

drwalni dziadka, zaszczepiam na pniu

harmonie, których wiolinowe drzazgi

grzać mnie będą w mroźną zimę. Oblodzona kakofoniczność

wnika w jamę nosową, gdy wartość nuty

przedłuża się o połowę w następnym takcie,

gdy doliny basu nizinnie trzepoczą

i poddane są cieplarnianej inwersji.

Przysłuchuję się omamom i próbuję je

wygrzebać ożogiem z pieca, rozpalonego

w mojej głowie, w moich uszach.

Tam tlą się i czekają, aż przedrą się do środka

i jak kule z popiołu wpadną w otwór wiolonczeli

i się rozpylą. Rozpalam melodię i ta

pali się jak papier zaśmierdzając pomieszczenie,

a jej oczy jak słonie,

antylopy, małpy i lwy uciekają

z płonącego lasu.

(wiersz z tomu)

Instytut Mikołowski

ul. Jana Pawła II 8/ 5

Mikołów

www.instytutmikolowski.pl

Przemysław Owczarek zaprasza!

DRODZY  MILI  ŁODZIANIE,  CZYTELNICY!

W imieniu Domu Literatury w Łodzi (i swoim) zapraszam Was na spotkanie autorskie w ramach:

Salonu Ciekawej Książki 22.11.2015 r. godz. 13.00 – 14.00 Budynek D
I piętro, sala czerwona

Centralne Muzeum Włókiennictwa

  

wokół moich dwóch poświęconych Łodzi książek: poematu prozą „Miasto do zjedzenia” (Instytut Mikołowski Mikołów 2013) oraz najświeższej powieści dla dzieci i dorosłych „Baśnie Eliany” z komiksem i ilustracjami Tomasza Tomaszewskiego (Dom Literatury w Łodzi 2015).

Tego samego dnia, i w tym samym miejscu, w godzinach 14.00 – 15.00, poprowadzę dla chętnych warsztaty literackie pod tytułem:

„Pisanie i miejsce, czyli o wadze lokalności miasta, wsi, ulicy dla literatury”

Zapraszam do pozostałych załączników, gdzie znajdziecie także inne ważne informacje.

Link do programu Salonu Ciekawej Ksiażki:

http://www.targi.lodz.pl/targi/291-v-salon-ciekawej-ksiazki/4859-program-v-edycji/niedziela-22-11-2015/

SERDECZNIE ZAPRASZAM!

DOM LITERATURY W ŁODZI

Przemysław Owczarek

Łódzka promocja polsko-niemieckiej antologii

Nowy tom Krzysztofa Karaska wydany nakładem IM

Krzysztof  Karasek Wiedza radosna

Tom wierszy

Wyd.: Instytut Mikołowski, 2015

Str. 110

Format: a5

Krzysztof  Karasek - Urodzony 19 lutego 1937 w Warszawie – poeta, eseista oraz krytyk literacki. Studiował na Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie oraz na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. Debiutował w 1966 na łamach miesięcznika „Poezja”. W latach 1967–1971 był członkiem zespołu redakcyjnego czasopisma „Orientacje”. W latach 1972–1978 pracował w miesięczniku „Nowy Wyraz”, zaś w latach 1983–1993 w miesięczniku „Literatura”. Uważany za jednego z wybitniejszych poetów „pokolenia Nowej Fali”. W 2008 został odznaczony przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego Srebrnym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis. Laureat nagrody Poetyckiej im. Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego – ORFEUSZ w 2012 r. oraz zwycięzca VII Międzynarodowego Festivalu EXIT w Nowym Sadzie w 2012 r. (obie nagrody za tom „Wiatrołomy” wydany w 2011 r.). Laureat Nagrody Literackiej m. st. Warszawy za tom „Dziennik rozbitka”,  nominowany także do Nagrody im. Wisławy Szymborskiej.

     „Co i raz spotykam kogoś, kto w ogóle o nim nie słyszał, choć jego wiersze na szczycie polskiej poezji stawiali Herbert, Kapuściński, Bieńkowski. Nie to, że się ukrywa. Bywa w Samsonie, w Domu Literatury, w Czytelniku na Wiejskiej, u „Chińczyków” w Alei Lotników; człowiek w marynarce w pepitkę, o twarzy marynarza, z długa siwą brodą bez wąsów, z włosami związanymi recepturką w kucyk.

Mieszka na Służewcu, w gigantycznym bloku. Jest nieprawdopodobnym erudytą. Książki ma w regałach i na podłodze, w stosach sięgających do pępka. W łazience. W korytarzu na ścianach zdjęcia: córki i przyjaciół. Bieńkowskiego, Katarzyny i Zbigniewa Herbertów, Wisławy Szymborskiej, która czule trzyma go za szalik. Kopia obrazu Norwida, który czyta Boska komedię. Portret Jana Pawła II, kiedy na kilka dni przed śmiercią próbuje wydobyć z siebie głos. „Ecce homo”, powiada gościom, pokazując zdjęcie. Często się śmieje, bardzo serdecznie, trochę ironicznie. Co jakiś czas wymyśla życiowe prawdy, jak ta, którą wypowiada, kiedy wspominamy zmarłych przyjaciół: „Najgorzej, kiedy facet porzuca truciznę. Dopiero porzucona, trucizna mści się na człowieku”.

W latach 70. był już poetą sławnym. Na początku lat 90. prowadził w wydawnictwie Przedświt serię, w której debiutowało wielu znanych dzisiaj poetów. W 1997 r. wydał w Iskrach antologię poezji polskiej od roku 1956. Jest dzisiaj w formie niezwykłej. W 2013 roku wydał zbiór wierszy Słoneczna balia dzieciństwa (wyd. Instytut Mikołowski), o którym Grzegorz Kociuba napisał: „To książka nie tylko wybitnego, ale WIELKIEGO poety!”.

Jarosław Mikołajewski

„Gazeta Wyborcza” („Duży Format”), 9 lipca 2015 r.

Krzysztof Karasek, Na rozdrożu

Jesteśmy na rozdrożu, cali w zaspach, pod kołdrą

przedmiotów, które nie dają już nam żadnego ciepła.

Niekiedy wydaje się, że nie mamy już ciał

i nawet cieni za sobą.

Wszystko w czym miłość musiała nas odnaleźć

nie miało nazwy. Było głuche, ślepe, nieme,

całkiem nagie. Ciało przyłożone do ciała, skóra

zwisająca z balkonu, przeglądająca się w nas

jak w żywym zwierciadle.

Wszystko było mgliste, mgłowe,

rozpisane na litery niemego języka.

A jednak pomimo mrozu, na którym staje mózg

jak wypruty z godzin zegar

– z policzków nie spływała od dawna

ani kropla łzy – mimo woli

wydawało jęk najcichszy, ten

co wypiętrza wyspy i zatapia nazwy.

Ciepły promień na kamieniu w pobliżu mrówkowca,

rozkładające się szczątki tandetnych przedmiotów.

Kobieta pcha wózek, a tam rośnie dzikie wino,

wytrwale tłoczone do kadzi.

Schody prowadzą w górę, pod ciemną gwiazdę,

teraz tam niepokojąco pusto, w ławkach kurz i zamieć.

I tylko cisza tańczy przed ścianą świątyni.

15. 11. 2007

                                       (wiersz z tomu)

Wyimki o „Demoludach” na Salonie Literackim

Na łamach Internetowej Gazety Kulturalnej Salonu Literackiego (nr 9/2015) Czesław Markiewicz w tekście zatytułowanym „Wiązanie słów – jako ostatnia deska ratunku”, w ramach stałego cyklu o kulisach życia poetów i poetek, rozprawia m.in. o moim tomie poetyckim z roku 2013. „Demoludy” Piotra Gajdy zwodzą tytułem; sugerowana „doraźność” powinna spychać interpretację na manowce resentymentów. To pułapka! Wiersze te eksplorują częstokroć obszary dość minorowe w swej postaci, gdzie trudno znaleźć najlichsze nawet pocieszenie, ale dzięki asocjacyjnym ciągom, językowym skrętom i zwarciom, zawsze towarzyszy im, uzyskany w efekcie, realistyczny obrys – przeszywający aż do szpiku poetyckiego kośćca – precyzyjnie wypełnia niedookreślenia tych asocjacji Maciej Melecki. Zresztą asocjacjom Gajdy (zidentyfikowanym przez Meleckiego) zawdzięczam tytuł niniejszego tekstu. W anonsowanym tekście obok zacytowanego fragmentu, znaleźć można dalsze wyimki literackie autora odnoszące się ponadto do książek poetyckich Izabeli Kawczyńskiej i Rafała Krause. Link do całości.

Spotkanie z Maciejem Meleckim w Katowicach

Forum Literackie MDK „Południe” w Katowicach – Piotrowicach (ul. Gen. Jankego 136) zaprasza na spotkanie z Maciejem Meleckim. Prowadzenie: Sabina Wawerla – Długosz.

  

13 listopada, godz. 18:00

Maciej Melecki  - ur. w 1969 r. Autor arkuszy wierszy: Zachodzenie za siebie (1993), Dalsze zajścia (1998), Panoramix (2001), Opuszczone strony (2008), Podgląd zaniku (2014) i tomów wierszy: Te sprawy (1995), Niebezpiecznie blisko (1996), Zimni ogrodnicy (1999), Przypadki i odmiany (2001), Bermudzkie historie (2005 ), Zawsze wszędzie indziej – wybór wierszy (2008), Przester (2009), Szereg zerwań (2011), Pola toku (2013). Wiersze publikował we wszystkich ważnych pismach literackich kraju (m. in.: Twórczość, Kresy, Odra, Nowy Nurt, Akcent, Studium, Czas Kultury, Tygodnik Powszechny ) oraz w antologiach poetyckich: Inny świt (1994), Macie swoich poetów (1996 i 1997), Długie pożegnanie (1997), Antologia współczesnej poezji polskiej (2000), 14. 44 (2000),  Martwe punkty ( 2004), Altered State. New Polish Poetry ( ARC PUBLICATIONS, Wielka Brytania, 2003 ), Vingt - quatre poe`tes polonais ( Traduits par Georges Lisowski, Editions du Murmure, Francja, 2003). 

Współautor scenariuszy filmowych: WOJACZEK (1997) AUTSAJDER(2000), DZIEŃ OSZUSTA (2000), Erwin ze Śląska (2003), WYDALONY (2008). Redaktor tomu niepublikowanych wcześniej wierszy Rafała Wojaczka, Reszta krwi ( 1999 ) i współredaktor tomu krytyczno - wspomnieniowego Który jest. Rafał Wojaczek w oczach przyjaciół, krytyków i badaczy (2001). Wiersze jego tłumaczone były na języki: czeski, angielski, hiszpański, niemiecki, serbski, słowacki, francuski, słoweński, włoski. Uczestnik Międzynarodowego Festiwalu Literackiego VILENICA`2002 (Słowenia). Laureat: Literackiej Nagrody Czterech Kolumn (2010) i Poetyckiej Nagrody Otoczaka`2009 –  przyznawanej za najlepszy tom wierszy w danym roku (2010). Redaktor naczelny Arkadii - pisma katastroficznego. Studiował filologię polską na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i Pen Clubu. Pracuje w Instytucie Mikołowskim. Mieszka w Mikołowie.

Maciej Melecki, WRĘBY

Pojedyncze cienie przemykają nieopodal bladych świateł, tuż koło garaży,

Bocznej ulicy i zapadłego śmietnika, są w lupie widoku ostatnimi

Śladami dziennej wędrówki donikąd, spychając swój świat na manowce

Wcześniejszego wrzenia, w kawałkowanym odgłosami planie docierania do

Chybionego celu, założonego jak wytarta obręcz na szyję nachalnego wyboru.

Niespieszna tego przeprawa ginie w ściekowym kanale. Majaczymy w roztartej

Skali wejrzeń, czyniąc z każdego zwitka szumu wyściółkę dla spławnej łódki

Wystruganej z kory zbiegłych w jeden korzec momentów, płonących jak

Wyrzucona z trzeciego piętra zapałka, w tym skoku ponad ścienną kwadraturę

Miasta, które nie pozostało do końca w żadnej dyszy przemiany. Dokąd

Będziesz  jeszcze dalej biegł? Twoim otwarciem jest tylko zaułek. Bieg jest

Więc zmienny niczym ramię i dłoń na gałce jego drążka, albowiem w tym

Uprowadzaniu nie ma żadnego przemytu, a jeno stałe myto tarasujące ci

Drogę, w pogrzebaczu prośby zawarte jak cynk z zaświatu iskry. Denną staje

Się każda seria odpowiedzi, przebranym w jasny, soczysty dzień jej wyrzut.

Rozchodzimy się więc w niedalekie strony, niby osobno obierając dalszy

Spadek na tej przyszłej pochylni, postępując w swoich dookreśleniach jak

Wzbierający się zew w abstrakcyjnym konkrecie argumentacji na rzecz

Przyszłej, odciążającej lokacji, i mamy tylko tę poniewierkę wspólną, rzuconą

Jak gaza na usta, które słyszą więcej od odbitego oddechu, spełzającego po

Kratach rozkrzewiających się wokół  tej wieży ciśnień. Spadkobiercy

Wielokrotnych chceń, owi wybrańcy niczego, utrafieni smugami pułapu

Rozchodzących się kości skrzeń, mamy w głowie tykający blef, ów wyzerowany

Licznik licznych pułapek, nie pierwsi, nie ostatni, zbłąkani jak para kul, na tej

Antresoli zniżających się coraz bardziej kanw, o opieraniu się dalej nie może

Być więc mowy, wszystko w nas rozlegle bowiem drga, jak zbyt pochopnie

Wyrzucona karta, czy spadła poza blat stołu kostka. Gdzie chcesz, tam mnie już

Zbaw. Gazowy piecyk wciąż jeszcze zapala się od razu, można więc nadal w tym

Skołowaniu trwać, ciepłem wody się nacierać, w przybrzeżnym ustaniu zławiać

Krótkie garby fal, i jednocześnie scalać stratowany czas, ulepiwszy z niego

Figurkę oddającą grymas tychże strat. Oznajmienia przychodzą o każdej

Porze, stosownie do jej skończoności, w płytkim przypływie zbełtanego żalu,

Wydłubując oczy wszelkim odmowom, łupiąc oznaki powrotu czy resztki

Mniemań, w swej kanciastości schodzenia w coraz to nowsze tła, bez możliwości

Ryzyka podsyłania dalszych złudzeń, skoro całkowicie zastąpiły one każdą

Szmatę dookolnych uwidocznień, zamieniając najwyrazistsze miejsca czy postaci

W prędki pochód widm, zblokowanych wrażeń o naturze każdego urazu.

Szczupły tego traf. Daleko rozsiana, w kręgu tego zatrzymania, garść szklanych

Drzazg z tych stłoczeń, pokruszeń, rozbić obrazów na liczne szkiełka, przechodząca

W surowy niebyt, lewitującą jaźń, w rozpierzchnięciu zwiększającym się jak

Szansa nadania nowego kierunku swoim sprawom, w tej coraz bardziej ciasno

Zasupłującej się ciszy, na tym torowisku bez podkładów, wchodzącym ci

Zwrotnicą w twarz. Szybuj więc jeszcze trochę lub zaraz giń. Ciernista toń,

Jak przekopana darń, mrowi w każdym geście, wciągając jak puszczona lina.

                                                                               ( z wierszy nowych)     

Sesja naukowa poświęcona Witoldowi Wirpszy

Instytut Mikołowski zaprasza na sesję naukową towarzyszącą XXIV Festiwalowi Ars Cameralis „Powrót w zamęcie – dekada Witolda Wirpszy”.

19 – 20. 11. 2015 r.

 Dzień I

19. 11. 2015 r., godz. 17:00

Dyskusja panelowa o książce Witolda Wirpszy Komentarze do fotografii (wyd. II, Mikołów, 2010),  prezentowanej podczas sesji w postaci ekspozycji

 Udział wezmą:

Dariusz Pawelec, Zbigniew Chojnowski, Krzysztof Kłosiński

  

Dyskusja panelowa o książce Witolda Wirpszy Listy z oflagu (Szczecin, 2015)

 Udział wezmą:

Cezary Sikorski (wydawca), prof. Dariusz Pawelec, prof. Leszek Szaruga

Dzień II

20. 11.2015 r., godz. 17:00

Dyskusja panelowa o twórczości Witolda Wirpszy

 Udział wezmą:

Dariusz Pawelec, Anna Kałuża, Zbigniew Chojnowski, Joanna Grądziel – Wójcik

---

WITOLD WIRPSZA ur. w 1918 r. w Odessie, zm. w 1985 r. w Berlinie. Poeta, prozaik, krytyk, tłumacz literatury niemieckiej. Studiował na Wydziale Prawa UW oraz w Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie. Jako poeta debiutował w 1935 r. na łamach „Kuźni Młodych”. Uczestnik kampanii wrześniowej 1939 r., w czasie wojny więzień oflagów.Po wojnie był m.in. redaktorem tygodnika „Żołnierz polski”, kierownikiem Wydziału Kultury Wojewódzkiej Rady Narodowej w Szczecinie, redaktorem szczecińskiej rozgłośni Polskiego Radia, członkiem redakcji tygodników „Po prostu” i „Nowa Kultura”. Laureat nagrody literackiej miasta Szczecina /1955/. W 1970 r. zmuszony do emigracji, zamieszkał w Berlinie Zachodnim.

WYDAWNICTWA INSTYTUTU MIKOŁOWSKIEGO:
1. Witold Wirpsza „Spis ludności”, 2005
2. Witold Wirpsza „Cząstkowa próba o człowieku i inne wiersze”, 2005
3. Witold Wirpsza „Liturgia”, 2006
4. Witold Wirpsza „Faeton”, 2006
5. Witold Wirpsza „Faeton II” 2007
6. Witold Wirpsza „Utwory ostatnie”, 2007
7. Witold Wirpsza „Gra znaczeń. Przerób”, 2008
8. Witold Wirpsza „Polaku, kim jesteś?”, 2009
9. Witold Wirpsza „Traktat skłamany”, 2010
10. Witold Wirpsza „Komentarze do fotografii. The Family of Man”, 2010

11. Witold Wirpsza „Przesądy”, 2011
12. Witold Wirpsza „Wagary”, 2013

13. Witold Wirpsza "Sonata i inne wiersze do roku 1956", 2014

---

Wirpsza od samego początku swej poetyckiej aktywności wprowadza nas w absolutnie odmienne – względem całej polskiej liryki – stany poetyckiej wibracji, zaprzęgając w korowody wierszy i poematów tematykę osaczenia i spętania jednostki przez niepojmowalnie agresywny i okrutny żywioł ludzkiego, masowego splotu małości, podłości i wyrafinowanego cynizmu. Wykładane jest to nie tylko w poszczególnych wierszach i okazywane nie tylko w mocno akcentowanych sekwencjach. Wreszcie – obrazowane nie tylko za pomocą przywoływanych figur społecznych funkcji czy ukształtowanych cech ludzkiego postępowania. Szerszy i, przez to, bardziej pojemny kąt pochylenia dla transowego eksplikowania intrygujących poetę zjawisk, mieści się w przyprawiającym o bezdech stłoczeniu i skumulowaniu wizji, krzesanych o krawędzie niedookreślonych zdań – sennych, włóknistych zbitek i realistycznych odprysków mglistej, a więc nieprzeniknionej jawy – posiadających wrzącą niezmiennie temperaturę wywodu, gorączkowy trop prowadzący, intuicyjnie i rozumowo zarazem, do hipotetycznego źródła, mieszczącego się w najbardziej podstawowych zrębach naszego funkcjonowania: postrzeganiu, myśleniu, czuciu i wierzeniu.Wiersz staje się tedy polem walki z gnieżdżącymi się w zakamarkach ludzkiego umysłu odruchami, zrodzonymi z lękliwości i uległości egzystencji (sterowanej i podminowanej cieniami zdarzeń i fatalnymi zbiegami okoliczności, kąsanej poczuciem absurdalności ciemnego i niepochwytnego losu). Odruchami, które, w swej nędzy, gubią krytyczny osąd. Wirpsza swoją poezją ewidentnie pokazuje, że istnieje tylko jedna, godna twórczej aktywności, droga. Jest nią nieustanne przeciwstawianie się panującym, bądź dominującym sztancom, kliszom i stereotypom, ufundowanym na tradycyjnym pojmowaniu schodzenia się słowa i rzeczy, zalęgłym w konwencjonalnej manierze językowego obrazowania. Tym samym Wirpsza niezwykle dotkliwie narusza stabilne i stereotypowe miary nałożone na naszą percepcję, zmierzając do zerwania przykrywających ją zasłon, doKrainy ekscesu– jedynego, autonomicznego wymiaru, gdzie każda oczywistość lub arbitralny narzut zostają przewartościowane, rozbite i silnie spolaryzowane. Dzięki temu wszystko może zostać ujrzane na nowo – w luźnym związku widmowej wizji, metaforycznej krańcowości, innym szczepie dalekosiężnej treści.

Maciej Melecki

Instytut Mikołowski / ul. Jana Pawła II 8/5 / 43-190 Mikołów / tel./fax: 032 738 07 55 /    e-mail: instytutmik@poczta.onet.pl